Η ορνίθωση των πτηνών, η ψιττάκωση ή η χλαμυδίωση είναι μια μολυσματική ασθένεια που προσβάλλει συχνότερα τα περιστέρια και τις ψιττακίνες, αν και μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλα είδη πτηνών και θηλαστικών. Επιπλέον, είναι μια μόλυνση που μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους, άρα είναι ζωονόσος. Ο αιτιολογικός του παράγοντας είναι το Chlamydophila psittaci, ένα ενδοκυτταρικό βακτήριο που συνήθως προκαλεί επίμονη μόλυνση σε μολυσμένα πτηνά. Τα περισσότερα ζώα παραμένουν ασυμπτωματικοί φορείς της λοίμωξης, αν και σε περιπτώσεις ανοσοκαταστολής, μπορεί να εμφανιστεί μια οξεία κατάσταση που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του ζώου.
Αν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για την ορνίθωση σε περιστέρια, σας συνιστούμε να μην χάσετε το παρακάτω άρθρο στον ιστότοπό μας.
Τι είναι η ορνίθωση στα περιστέρια;
Η
Ορνίθωση, επίσης γνωστή ως ψιττάκωση ή χλαμυδίωση των πτηνών, είναι μια αναδυόμενη ζωονόσος με παγκόσμια εξάπλωση που επηρεάζει διάφορα είδη πτηνών. Ο αιτιακός παράγοντας ονομάστηκε αρχικά Chlamydia psittaci, αλλά αργότερα επαναταξινομήθηκε ως Chlamydophila psittaci Είναι ενός ενδοκυτταρικού βακτηρίου με 8 διαφορετικούς ορότυπους, 6 από τους οποίους επηρεάζουν τα πτηνά και μπορούν να μεταδοθούν σε ανθρώπους και άλλα θηλαστικά.
Η ορνίθωση είναι μια ασθένεια που προσβάλλει συχνότερα τα περιστέρια και τις ψιττακίνες (όπως παπαγάλοι, παπαγάλοι, παπαγάλοι και μακώ), αν και έχουν περιγραφεί έως και 150 είδη πτηνών ως μολυσμένα (συμπεριλαμβανομένων πουλερικών, καναρινιών και θαλάσσια πουλιά). Επιπλέον, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, είναι ζωονόσος αφού μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους.
Αυτή η ασθένεια των περιστεριών συνήθως συμβαίνει με αφανή τρόπο. Τα πτηνά συνήθως μολύνονται επίμονα, ως ασυμπτωματικοί φορείς της νόσου. Ωστόσο, σε καταστάσεις ανοσοκαταστολής, τα βακτήρια μπορούν να επανενεργοποιήσουν τον πολλαπλασιασμό τους και να προκαλέσουν μια οξεία και μη ειδική κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από πεπτικά, αναπνευστικά και συστηματικά σημεία.
Μετάδοση ορνίθωσης στα περιστέρια
Γενικά, η πηγή μετάδοσης είναι μολυσμένα πτηνά ως μη εμφανείς φορείς, τα οποία αποβάλλουν κατά διαστήματα τα βακτήρια. Η μετάδοση της Chlamydophila psittaci μπορεί να είναι δύο τύπων: κάθετη ή οριζόντια.
Κάθετη μετάδοση
Αποτελείται από τη μετάδοση της λοίμωξης από τους γονείς στα παιδιά τους. Συνήθως, τα φωλιά μολύνονται στη φωλιά μέσω τροφής που αναρροφάται από τους γονείς. Οι επιζώντες απόγονοι μπορεί να γίνουν φορείς.
Οριζόντια μετάδοση
Αποτελείται από τη μετάδοση της λοίμωξης μεταξύ ατόμων που δεν έχουν σχέση μητέρας-παιδιού. Με τη σειρά του, η οριζόντια μετάδοση μπορεί να είναι:
- Άμεση: με επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις ή περιττώματα μολυσμένων πτηνών.
- Έμμεσο : λόγω επαφής με τρόφιμα, νερό ή μολυσμένο υλικό, ειδικά λόγω της σκόνης που συσσωρεύεται στο κάτω μέρος των κλουβιών από υλικό κοπράνων, φτερά, νιφάδες δέρματος και ρινικές εκκρίσεις. Τα στοιχειώδη σώματα, τα οποία είναι ανενεργές μορφές βακτηρίων, μπορούν να παραμείνουν για μεγάλες χρονικές περιόδους στο περιβάλλον καθώς είναι ανθεκτικά στην αποξήρανση.
Συμπτώματα ορνίθωσης στα περιστέρια
Η περίοδος επώασης (χρόνος από την έκθεση στον παράγοντα έως την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων) της ορνίθωσης στα περιστέρια Είναι πολύ μεταβλητή. Συνήθως είναι 3 έως 10 ημέρες, αν και μπορεί να χρειαστούν μήνες.
Τα κλινικά σημεία της νόσου εξαρτώνται από τη μολυσματικότητα του στελέχους, την ανοσολογική κατάσταση και την ευαισθησία του περιστεριού. Ανάλογα με αυτούς τους παράγοντες, η νόσος μπορεί να παρουσιαστεί με δύο διαφορετικές μορφές: χρόνια ή οξεία.
Χρόνια μορφή
Συνήθως, τα ενήλικα και ανοσοεπαρκή περιστέρια μολύνονται χρόνια ως ασυμπτωματικοί φορείς, επειδή ο αιτιολογικός τους παράγοντας προκαλεί μια επίμονη μόλυνση στο επίπεδο του ρινικοί αδένες.
Τα ταχυδρομικά περιστέρια αποβάλλουν τα βακτήρια κατά διαστήματα, αποτελώντας πηγή μόλυνσης για άλλα πτηνά και ανθρώπους.
Οξεία μορφή
Πιο συχνά σε περιστέρια ή ενήλικες-φορείς που πάσχουν από στρες ή ανοσοκαταστολή. Η ορνίθωση στα αγωνιστικά περιστέρια εμφανίζεται συνήθως σε καταστάσεις άγχους όπως η εντατική αναπαραγωγή, η αγωνιστική περίοδος ή σε αντίξοες καιρικές συνθήκες (λόγω υπερβολικής ζέστης ή κρύου).
Η οξεία μορφή εμφανίζεται με μη ειδικά κλινικά σημεία, όπως:
- Πεπτικά σημάδια: κιτρινοπράσινη διάρροια.
- Αναπνευστικά σημεία: εκκρίσεις από τα μάτια, επιπεφυκίτιδα, ρινική έκκριση, οίδημα κόλπων, ήχοι αναπνοής, δύσπνοια (τα περιστέρια αναπνέουν με το ανοιχτό στόμιο).
- Γενικά σημεία: αναβρασμός των φτερών, αδυναμία, απώλεια όρεξης, απώλεια βάρους και, στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, θάνατος του πουλί.
Διάγνωση ορνίθωσης σε περιστέρια
Η διάγνωση της ορνίθωσης ή της ψιτάκωσης σε περιστέρια ή άλλα πτηνά, θα πρέπει να επικεντρώνεται στην κλινική διάγνωση και την εργαστηριακή διάγνωση.
Κλινική διάγνωση
Η κλινική διάγνωση της ορνίθωσης είναι περίπλοκη λόγω του υψηλού ποσοστού των μολυσμένων ζώων που παραμένουν ασυμπτωματικά. Σε οξείες περιπτώσεις, η κλινική διάγνωση μπορεί να είναι κάπως απλούστερη, αν και όταν παρουσιάζονται μη ειδικά σημεία είναι απαραίτητο να λαμβάνονται υπόψη άλλες αναπνευστικές, πεπτικές και/ή συστηματικές ασθένειες ως διαφορικές διαγνώσεις. Σε αυτό το άλλο άρθρο μιλάμε για τις πιο συχνές ασθένειες στα περιστέρια.
Αποτελεί μέρος της κλινικής διάγνωσης:
- Κλινικό ιστορικό: ο κτηνίατρος θα ρωτήσει για την παρουσία κλινικών σημείων και την εξέλιξη της νόσου.
- Γενική εξέταση του πτηνού: προκειμένου να εντοπιστούν σημεία που σχετίζονται με τη νόσο, όπως ορώδη ρινική έκκριση, υποκογχική ιγμορίτιδα, φλεγμονή του choanae, επιπεφυκίτιδα, διάρροια κ.λπ.
- Διαγνωστική Απεικόνιση: Η ακτινογραφία είναι η πιο κοινή εξέταση. Συνήθως, παρατηρείται απώλεια του κυψελοειδούς σχήματος του πνεύμονα και μερικές φορές συνυπάρχουσα σπληνομεγαλία.
- Αιματολογία και βιοχημεία: μπορεί να παρατηρηθεί λευκοκυττάρωση, αυξημένοι ηπατικοί δείκτες και γ-σφαιριναιμία.
Εργαστηριακή διάγνωση
Για εργαστηριακή διάγνωση, συνήθως λαμβάνονται δείγματα κοπράνων, επιχρίσματα κλοακίου, επιχρίσματα ανώτερης αναπνευστικής οδού ή επιπεφυκότα Είναι σημαντικό να ληφθούν πολλά δείγματα με την πάροδο του χρόνου, καθώς σε επίμονα μολυσμένα ζώα η απέκκριση των βακτηρίων γίνεται κατά διαστήματα.
Επιπλέον, πρέπει να λαμβάνονται μια σειρά από προφυλάξεις κατά το χειρισμό των δειγμάτων για να διασφαλιστεί η διατήρησή τους. Ο λάθος χειρισμός των δειγμάτων μπορεί να μειώσει τη βιωσιμότητα των βακτηρίων και να οδηγήσει σε διαγνωστικά σφάλματα. Για το λόγο αυτό, τα δείγματα πρέπει να εισάγονται σε κατάλληλο ρυθμιστικό διάλυμα και να αποστέλλονται γρήγορα στο εργαστήριο για να προχωρήσει η διάγνωση το συντομότερο δυνατό. Δεδομένου ότι είναι ζωονοσογόνος παράγοντας, το εργαστήριο πρέπει να ενημερώνεται για τις υποψίες και πρέπει να τηρούνται μέτρα βιοασφάλειας για την αποφυγή μετάδοσης στους ανθρώπους.
Η εργαστηριακή διάγνωση μπορεί να πραγματοποιηθεί χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές:
- Άμεση ανίχνευση του αιτιολογικού παράγοντα: με ELISA, PCR ή ανοσοφθορισμό.
- Απομόνωση και ταυτοποίηση στην κυτταροκαλλιέργεια: για επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Πώς αντιμετωπίζετε την ορνίθωση στα περιστέρια;
Η θεραπεία της ορνίθωσης στα περιστέρια βασίζεται σε δύο θεμελιώδεις πυλώνες:
- Αιτιολογική θεραπεία: μέσω αντιβακτηριακών. Συγκεκριμένα, η θεραπεία εκλογής είναι οι τετρακυκλίνες όπως η χλωροτετρακυκλίνη ή η δοξυκυκλίνη, αν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και μακρολίδες όπως η αζιθρομυζίνη ή φθοροκινολόνες όπως η ενροφλοξασίνη. Για την πλήρη εξάλειψη της λοίμωξης απαιτούνται μακροχρόνιες αντιβιοτικές θεραπείες, άνω των 6 εβδομάδων, επειδή τα χλαμύδια είναι ενδοκυτταρικά βακτήρια.
- Θεραπεία υποστήριξης: θα καθιερωθεί συμπτωματική θεραπεία ανάλογα με τα συμπτώματα που παρουσιάζει το ζώο.