Χωρίς αμφιβολία, ένα από τα ζώα που συνέβαλε τα μέγιστα στη γενική ανάπτυξη της ανθρωπότητας ήταν το άλογο. Μια καλή απόδειξη της σημασίας της είναι ότι η κτηνιατρική προέκυψε σχεδόν αποκλειστικά για τη θεραπεία των παθήσεων της.
Παρακάτω, ο ιστότοπός μας σας προσφέρει έναν σύντομο οδηγό για τις συνηθέστερες ασθένειες των αλόγων, γνωστές από την αρχαιότητα και, μερικές από αυτές, που περιγράφεται σε πολλές πραγματείες εκατονταετηρίδας.
Κωλικός ιπποειδών
Απευθυνόμενος ήδη στο αντίστοιχο άρθρο για τις πιο συχνές ασθένειες στα άλογα, οι κολικοί είναι μια ομάδα ασθενειών που προκαλούν σπασμωδικό πόνο στην κοιλιά Ας θυμηθούμε ότι μπορεί να οφείλεται σε πολλαπλές αιτίες, και επομένως η αντιμετώπισή του είναι διαφορετική ανάλογα με το που οφείλεται, αλλά γενικά τα σημάδια που θα βρούμεσε ένα άλογο που υποφέρει από κολικούς θα είναι:
- Ιδρώνοντας
- Νευρικότητα
- Μη ελεγχόμενες κινήσεις, συμπεριλαμβανομένου του αυτοτραυματισμού: χτυπήματα των πλευρών με τα πίσω πόδια…
- Το ζώο μπορεί να κυλήσει για να ανακουφίσει τον πόνο, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση
- Αφυδάτωση
- Δυσκοιλιότητα/διάρροια
- Αντιαλγικές στάσεις για αποφυγή πόνου: κάθεται ζώο εάν πρόκειται για κολικό του οποίου η προέλευση είναι σε διαστολή του στομάχου λόγω συσσώρευσης αερίων.
Αν και ο όρος κολικός περιλαμβάνει πάρα πολλές παθολογίες για να μπορέσουμε να γενικεύσουμε (από πρόσκρουση του παχέος εντέρου λόγω αδυναμίας αποβολής κοπράνων, έως την παρουσία ξένων σωμάτων στο έντερο), υπάρχουν ορισμένες οδηγίες που μπορούν να αποφύγουν την εμφάνισή του, όποιος και αν είναι ο λόγος παρουσίασής του. Για περισσότερες πληροφορίες, μην χάσετε το άρθρο για τους τύπους κολικών των ιπποειδών.
Ποιες είναι αυτές οι οδηγίες;
- Ταΐστε σιγά σιγά το άλογο, πάνω από 16 ώρες. Είναι ο χρόνος που αυτά τα φυτοφάγα ζώα περνούν βόσκοντας στη φύση. Ένα άλογο που μένει σε ένα κουτί και το ταΐζουν πρωί και βράδυ είναι πολύ πιθανό να υποφέρει από πεπτικές διαταραχές.
- Χρησιμοποιήστε ποιοτική χορτονομή, αποφεύγοντας το υπερβολικό άχυρο και επιτρέποντας τη συχνή και σε απόσταση μεταξύ τους πρόσβαση στο νερό. Μην κάνετε κατάχρηση ζωοτροφών και πέλλετ.
- Επιτρέψτε στο άλογο να εκτελεί ήπια καθημερινή άσκηση, αρκετές φορές, για να προωθήσει την εντερική διέλευση.
- Εγκαταστήστε τους τροφοδότες σε υπερυψωμένο μέρος εάν τα άλογα είναι περιορισμένα.
- Προσφέρετε περισπασμούς για να αποφύγετε την αεροφαγία (κατάποση αέρα), συνηθισμένη σε άλογα που βαριούνται. Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε επίσης να δούμε ζώα με τη λεγόμενη «κακή ασθένεια», το συνεχές λίκνισμα και το «πυροβολισμό», να φθείρονται τα δόντια τους σε τοίχους ή πόρτες.
Θεραπευτική αγωγή
Δεδομένης της ποικιλίας των αιτιών που μπορεί να το προκαλέσουν, ο κτηνίατρος θα επικεντρωθεί στο συγκεκριμένο πρόβλημα μόλις εντοπιστεί, αλλά μέχρι να εντοπιστεί θα προχωρήσει σε:
- Ανακουφίστε τον πόνο με σπασμολυτικά (buscapine) και ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η flunixin meglumine).
- Επανυδατώστε και/ή λιπάνετε τη γαστρεντερική διέλευση με παραφίνη. Μπορεί να χρειαστείτε ρινογαστρικό σωλήνα.
- Sedar εάν το ζώο βρίσκεται σε φάση αυτοτραυματισμού.
- Μπορεί να απαιτηθούν αντιβιοτικά εάν το πρόβλημα είναι η διακοπή της κυκλοφορίας και υπάρχει υπερβολική ζύμωση του υλικού που προσλαμβάνεται, γιατί σε αυτή την περίπτωση απελευθερώνονται μικροοργανισμοί στο αίμα που μπορεί να προκαλέσουν λοιμώξεις.
Τέτανος στα άλογα
Αυτή είναι μια κοινή ασθένεια στα άλογα που προκαλείται από το Clostridium tetani, ένα αναερόβιο βακτήριο (δρα χωρίς οξυγόνο) που ζει στο έδαφος, ειδικά σε έδαφος πλούσιο σε οργανική ουσία (κοπριά). Τα άλογα υφίστανται μικρούς τραυματισμούς ή τριβή, για παράδειγμα, τραυματισμοί που προκαλούνται από σταμάτημα, μετά το πάτημα ενός καρφιού κ.λπ., και μέσω αυτών των πληγών τα βακτήρια εισέρχονται στο σώμα.
Μετά από περίπου 8 ημέρες, αν και είναι πολύ μεταβλητός αριθμός, μπορούμε να δούμε το τυπικό σύμπτωμα της νόσου: ακούσιες μυϊκές συσπάσεις και σταθερά, τα οποία ονομάζονται τέτανος για αυτή την ασθένεια. Επίσης, συνήθως βρίσκουμε:
- Lockjaw: σαγόνια σφιχτά σφιγμένα, δεν μπορούν να ανοίξουν.
- Υπερέκταση των μυών στα πόδια, με αποτέλεσμα ένα ποντάρισμα άλογο, που δεν μπορεί να τα λυγίσει.
- Έκφραση που ονομάζεται "σαρδόνιο γέλιο" (αν και είναι πιο συνηθισμένο στους σκύλους): ανοιχτά μάτια και ανάκληση των γωνιών κραγιόν.
Πώς το κάνει αυτό το βακτήριο C lostridium tetani;
Παράγει δύο τοξίνες των οποίων το σημείο δράσης είναι το νευρικό σύστημα. Όσο πιο κοντά είναι το σημείο εισόδου των βακτηρίων (τραύμα) στο κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος), τόσο πιο επιθετική είναι η εμφάνιση αυτής της νόσου και τόσο λιγότερος χρόνος χρειάζεται για να αναπτυχθεί.
Και υπάρχει θεραπεία;
Αν φτάσετε πριν οι τοξίνες παραλύσουν τους αναπνευστικούς μύες (διάφραγμα/μεσοπλεύρια…), θα σας χορηγηθεί ορός αντιτοξίνης τετάνου και πενικιλίνη. Θα τους παρέχεται επίσης υποστηρικτική θεραπεία, δηλαδή θεραπεία με υγρά, μείωση της θερμοκρασίας, καταστολή εάν χρειάζεται, μπορεί να χρειαστούν ακόμη και μηχανικό αερισμό εάν υπάρχει αναπνευστική παράλυση.
Μπορούν τα άλογα να αποτραπούν από τον τέτανο;
Ναι, μέσω του σχετικού εμβολιασμού, όσο συχνά υποδεικνύει ο κτηνίατρος. Δεν πρέπει να αφήσουμε το άλογό μας να έχει πληγές χωρίς να το απολυμάνουμε, επομένως θα πρέπει να χρησιμοποιούμε υπεροξείδιο του υδρογόνου σε κάθε βλάβη που παρατηρούμε για να αδρανοποιήσουμε τα υπεύθυνα βακτήρια.
Γρίπη των ιπποειδών ή γρίπη στα άλογα
Είναι το ισοδύναμο της γρίπης των ιπποειδών και είναι ένας ιός που επηρεάζει την ανώτερη αναπνευστική οδό, αλλά προκύπτουν επιπλοκές, μπορεί να επηρεάσει θύματα (πνεύμονες, βρόγχοι) προκαλώντας ακόμη και θάνατο. Μεταδίδεται μέσω του αέρα, με το φτάρνισμα και τις ρινικές εκκρίσεις.
Σε πληθυσμούς που έχουν έρθει σε επαφή με αυτό, μπορούμε να δούμε ήπια εμφάνιση, με καταρροή, βήχα, επιπεφυκίτιδα και πιθανώς ανάρρωση μετά από λίγες ημέρες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι εάν έχουν υποφέρει στο παρελθόν από τη νόσο, τα άλογα έχουν εν μέρει ανοσοποιηθεί. Ωστόσο, μπορεί να το ξαναπάρουν την επόμενη περίοδο, ειδικά τους κρύους μήνες, και αν ο ιός τους εισβάλει όταν είναι άρρωστοι, κακοϊσμένοι ή πολύ νέοι, μπορεί να έχει θανατηφόρες συνέπειες.
Τα συμπτώματα της γρίπης των ιπποειδών που συνήθως βρίσκουμε είναι τα ακόλουθα:
- Παχύ ρινικό έκκριμα
- Φλόγωση της μεμβράνης των βλεφάρων
- Απώλεια όρεξης
- Επαναλαμβανόμενος υψηλός πυρετός (έρχεται και φεύγει)
Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε:
- Πνευμονίες
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
- Βρογχίτιδα
- Ακόμη και θάνατος σε περίπτωση σοβαρών επιπλοκών που προστίθενται στους παράγοντες που αναφέρθηκαν
Θεραπευτική αγωγή
Εάν το ζώο είναι μερικώς ανοσοποιημένο και η εμφάνιση είναι ήπια, ο κτηνίατρος μπορεί απλώς να συνταγογραφήσει ένα βλεννολυτικό για την αραίωση της βλέννας, βρωμεξίνη πληκτρολογήστε και κρατήστε το άλογο προφυλαγμένο και μακριά από άλλα συγγενή για μερικές ημέρες. Ομοίως, μια ποιοτική τροφή για την προώθηση του ανοσοποιητικού του συστήματος βοηθά μέχρι το άλογο να είναι σε θέση να απωθήσει την ιογενή επιθετικότητα.
Εάν η εικόνα γίνει περίπλοκη, μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν ειδικά αντιβιοτικά για το αναπνευστικό σύστημα και υποστηρικτικές θεραπείες σε πολύ εξασθενημένα ζώα.
Θυμηθείτε ότι η ανάμειξη αλόγων από διαφορετικές περιοχές χωρίς να γνωρίζει τίποτα για την ιστορία τους μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση εστίας γρίπης των ιπποειδών. Εάν εισάγουμε ένα μερικώς ανοσοποιημένο ζώο μεταξύ νεαρών αλόγων, μπορεί να έχουμε μια οξεία εστία που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί, με υψηλή νοσηρότητα (ποσοστό ζώων που αρρωσταίνουν όταν έρχονται σε επαφή με τον ιό).
Πρόληψη
Για να αποφευχθεί αυτή η τόσο κοινή ασθένεια στα άλογα, είναι απαραίτητος ετήσιος εμβολιασμός, ειδικά πριν από την κρύα εποχή, και αποφύγετε την ανάμειξη ζώων από διαφορετική προέλευση χωρίς να γνωρίζετε την κατάστασή τους. Υπάρχει ένα εμβόλιο που συνδυάζει προστασία από τον τέτανο και τη γρίπη.
Μπαμπεσίωση ή πιροπλάσμωση
Αυτή είναι μια άλλη από τις πιο συχνές ασθένειες στα άλογα από την οποία πάσχουν επίσης οι σκύλοι, οι αγελάδες και άλλα οικόσιτα ζώα και προκαλείται από ένα πρωτόζωο, το Babesia equi.
Η Babesia μεταδίδεται με τσιμπούρια, και ο πολλαπλασιασμός της μέσα στα ερυθρά αιμοσφαίρια του αλόγου παράγει όλα τα συμπτώματα της νόσου:
- Αναιμία (ωχροί βλεννογόνοι, μπαμπέσιες διασπούν τα ερυθρά αιμοσφαίρια)
- Πυρετός
- Ούρα με χρώμα κονιάκ
- Ανορεξία
- Πόκληση και αιφνίδιος θάνατος σε πολύ οξείες περιπτώσεις
Μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Αν εντοπίσουμε την παρουσία τσιμπουριών στο άλογο και/ή στο περιβάλλον και παρατηρήσουμε το άλογό μας περίεργο, ο κτηνίατρος σίγουρα θα επιλέξει την ένεση ιμιδοκαρβακτηριδίου, σε μία μόνο ενδομυϊκή δόση, αν και μερικές φορές είναι απαραίτητο να επαναληφθεί μετά από μερικές ώρες.
Το ιδανικό είναι να ανιχνεύσετε τη Babesia στο αίμα μέσω επιχρίσματος αίματος, αλλά δεν είναι πάντα εφικτό στο πεδίο, αφού αυτό το προϊόν μπορεί να σώσει τη ζωή σας, χωρίς να χάσετε βασικές ώρες.
Μπορούμε να προλάβουμε την μπαμπέζωση;
Ο μόνος τρόπος να προβλεφθεί αυτή η παθολογία είναι να αποτρέψουμε το άλογο να έχει τσιμπούρια, κάτι που είναι πολύ περίπλοκο. Μπορούμε να εφαρμόζουμε προϊόντα σε εβδομαδιαία βάση στο άλογο για να αποτρέψουμε τα τσιμπούρια (τύπου περμεθρίνης) να μην κολλήσουν πάνω του, αλλά δεν διαρκούν πολύ.
Η περιοχή όπου ζει το άλογο (το κουτί) πρέπει επίσης να απολυμαίνεται εβδομαδιαίως, και εάν το ζώο είναι ελεύθερο στο χωράφι, πρέπει να αποφεύγεται να παραμένει σε φτέρες και υγρές περιοχές, που είναι σχεδόν αδύνατον. Υπάρχουν πιο προβληματικές περιοχές με babesia (υγρές περιοχές και ήπιες θερμοκρασίες, για παράδειγμα, η βόρεια Ισπανία), αλλά δεν είναι αποκλειστική σε αυτά τα μέρη, μακριά από αυτό: έχει παγκόσμια κατανομή και προκαλεί πολυάριθμες ετήσιες απώλειες στον πληθυσμό των ιπποειδών.
