Η κολοβακίλλωση των πτηνών είναι μια μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από το βακτήριο Escherichia coli, το οποίο μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε είδος πτηνού. Αν και μπορεί να θεωρηθεί πρωτοπαθής νόσος, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι δευτερογενής νόσος που προκαλείται από κατάσταση ανοσοκαταστολής λόγω άλλων ιογενών ή βακτηριακών ασθενειών. Το πιο σημαντικό κλινικό χαρακτηριστικό της κολοβακίλωσης των πτηνών είναι η ανάπτυξη σηψαιμίας ή κολισαιμίας που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση κλινικών σημείων και μεταβλητών βλαβών ανάλογα με τα προσβεβλημένα όργανα.
Τι είναι η κολοβακίλλωση των πτηνών;
Η κολοβακίλωση των πτηνών είναι μια λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο Escherichia coli, το οποίο μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε είδος πτηνού, επομένως η κολοβακίλωση είναι συχνή στα καναρίνια, στα περιστέρια, στους παπαγάλους… Αν και μπορεί να είναι πρωτογενής μόλυνση (αρχικά που προκαλείται από αυτό το βακτήριο), είναι συνήθως μια δευτερογενής λοίμωξη που εμφανίζεται ως επιπλοκή άλλων αναπνευστικών διεργασιών στα πτηνά.
Η κολοβακίλλωση στα πτηνά μπορεί να πάρει οξεία μορφή, με σηψαιμία με υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα, ή χρόνια μορφή, με μικρότερη σοβαρότητα και θνησιμότητα.
Αιτιολογία κολοβακίλωσης των πτηνών
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, ο αιτιολογικός παράγοντας της κολοβακίλωσης των πτηνών είναι το Ε. coli. Αυτό το βακτήριο μπορεί να βρεθεί:
- Στο πεπτικό σύστημα: είναι κοινός κάτοικος του εντερικού σωλήνα των πτηνών, αν και πολλά στελέχη δεν είναι παθογόνα και επομένως, δεν προκαλούν ασθένεια. Καθώς συνήθως βρίσκεται στο έντερο, υπάρχει επίσης συχνά στα περιττώματα πτηνών.
- Σε δέρμα και φτερά: ως αποτέλεσμα μόλυνσης από επαφή με κόπρανα.
- Στην ανώτερη αναπνευστική οδό: όχι συνήθως όπως στο έντερο, αλλά σε περιπτώσεις μόλυνσης.
Η κολοβακίλλωση μπορεί να είναι πρωτοπαθής νόσος, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις θεωρείται δευτεροπαθής νόσος που προκαλείται από κατάσταση ανοσοκαταστολής λόγω άλλων ιογενών ή βακτηριακών ασθενειών. Οι βλάβες που προκαλούνται από αυτά τα πρωτογενή παθογόνα διευκολύνουν την είσοδο, τον αποικισμό και τη δευτερογενή εξάπλωση του E.coli. Σε αυτό το άλλο άρθρο μιλάμε για τις πιο κοινές ασθένειες στα πτηνά.
Μετάδοση κολοβακίλωσης των πτηνών
Η μετάδοση της κολιβακίλωσης στα πτηνά μπορεί να είναι:
- Κάθετη: είναι η μετάδοση που συμβαίνει από τους γονείς στους απογόνους τους. Οι μολυσμένες μητέρες μπορούν να μολύνουν το κέλυφος του αυγού, το οποίο, επειδή είναι ημιπερατό, επιτρέπει στο E. coli να εισέλθει στο εσωτερικό. Η μόλυνση μπορεί επίσης να συμβεί κατά την εκκόλαψη του αυγού ή μέσω των γονέων κατά τη διάρκεια της γέμισης.
- Οριζόντια: είναι η μετάδοση που συμβαίνει μεταξύ ατόμων που δεν είναι μητέρα-παιδί. Γενικά, μεταδίδεται απευθείας από την αναπνευστική οδό (αερολύματα που σχηματίζονται από μολυσμένα κόπρανα), αν και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μεταδοθεί από την πεπτική οδό.
Συμπτώματα κολοβακίλωσης των πτηνών
Κλινικά σημεία κολιβακίλωσης σε πτηνά μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με:
- Το συγκεκριμένο στέλεχος του E. coli και η παθογένειά του.
- Η θέση της λοίμωξης.
- Η ανοσολογική κατάσταση των μολυσμένων πτηνών.
Το πιο σημαντικό κλινικό χαρακτηριστικό της κολοβακίλωσης των πτηνών είναι η ανάπτυξη σηψαιμίας ή κολισοσηψαιμίας (σοβαρή συστηματική απόκριση του οργανισμού σε γενικευμένη λοίμωξη), στην οποία υπάρχουν βλάβες όπως περιηπατίτιδα, περιτονίτιδα, περικαρδίτιδα, αερισακίτιδα, σαλπιγγίτιδα. και ομφαλίτιδα. Σε πολύ οξείες περιπτώσεις, το κύριο σημάδι που παρατηρείται στα πτηνά είναι αυξημένη θνησιμότητα Σε λιγότερο οξείες περιπτώσεις, παρατηρούνται τα ακόλουθα:
- Τυπικά κλινικά σημεία σηψαιμίας: πυρετός, αναβρασμός φτερών, κακή εμφάνιση, απάθεια, ανορεξία.
- Αναπνευστικά σημεία: η αεροσακουλίτιδα (φλεγμονή των αερόσακων) συνήθως αναπτύσσεται συνοδευόμενη από κλινικά σημεία όπως δύσπνοια ή δύσπνοια και εξανθήματα.
- Πεπτικά σημεία: εντερίτιδα που μπορεί να γίνει αιμορραγική.
- Αναπαραγωγικές διαταραχές: η μόλυνση του ωοθυλακίου οδηγεί σε ελαφρά πτώση της ωοτοκίας στα πουλερικά.
- Στην κολοβακίλωση στα καναρίνια η διακοπή τραγουδιού είναι χαρακτηριστική.
Διάγνωση κολοβακίλωσης των πτηνών
Η κλινική διάγνωση της κολιβακίλωσης στα πτηνά είναι περίπλοκη επειδή η εικόνα που δημιουργεί είναι κοινή σε πολλές άλλες παθολογίες. Για το λόγο αυτό, η εργαστηριακή διάγνωση καταφεύγει συνήθως με απομόνωση και αναγνώριση του αιτιολογικού παράγοντα για επιβεβαίωση της λοίμωξης.
Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι η απομόνωση του Ε.coli δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ευθύνεται για την πάθηση, καθώς είναι κοινός κάτοικος του πεπτικού συστήματος των πτηνών. Επομένως, εκτός από την αναγνώριση των βακτηρίων, είναι απαραίτητο να αναλυθεί η λοιμογόνος δράση του στελέχους με την ανίχνευση σωματικών (Ο) και καψικών (Κ) αντιγόνων για να ελεγχθεί εάν ή όχι ευθύνεται για την κλινική εικόνα. Τα στελέχη με σωματικό αντιγόνο 1, 2, 35 και 78 σχετίζονται περισσότερο με την κολοβακίλωση των πτηνών.
Πρόληψη της κολοβακίλωσης των πτηνών
Μέτρα πρόληψης της κολοβακίλωσης των πτηνών περιλαμβάνουν:
- Υγιεινή στυλό ή κλουβί: Πρέπει να διατηρούνται επαρκή προγράμματα καθαρισμού και απολύμανσης για τη διατήρηση ενός καλού βαθμού υγιεινής στις εγκαταστάσεις. Το E. coli είναι ένας οργανισμός ευαίσθητος στην αποξήρανση, επομένως το στέγνωμα των επιφανειών μετά το πλύσιμο είναι ένας καλός τρόπος για τη μείωση του βακτηριακού φορτίου. Εκτός από τις εγκαταστάσεις, τα απορρίμματα, οι πότες και οι ταΐστρες πρέπει επίσης να διατηρούνται καθαρά από περιττώματα και οργανική ύλη. Οι εγκαταστάσεις πρέπει να αερίζονται καλά και να προστατεύονται από παράσιτα και άγρια πτηνά.
- Μειώστε τα επίπεδα στρες: διατηρώντας ιδιαίτερα ένα επίπεδο πυκνότητας ζώων κατάλληλο για το χώρο και τις ανάγκες συμπεριφοράς κάθε είδους. Οι καταστάσεις άγχους θα πυροδοτήσουν ανοσοκαταστολή και, ως εκ τούτου, μεγαλύτερη ευαισθησία σε λοιμώξεις.
- Έλεγχος νερού και τροφοδοσίας: Πρέπει να διασφαλιστεί ότι τόσο η παροχή νερού όσο και τα τρόφιμα είναι απαλλαγμένα από παθογόνους παράγοντες. Το χλώριο είναι πολύ αποτελεσματικό για την επεξεργασία και την απολύμανση του νερού.
- Εμβολιασμός: Αν και υπάρχουν εμβόλια κατά της κολοβακίλωσης, δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Στην πραγματικότητα, είναι ένα εμβόλιο που δεν εμπίπτει στα συνήθη προγράμματα εμβολιασμού για τα πτηνά.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα πουλιά δεν πρέπει να ζουν σε μικρούς χώρους που τους στερούν την ελευθερία τους. Όπως όλα τα ζώα, αξίζουν να έχουν καλή ποιότητα ζωής, επομένως εάν ζείτε με ένα ή περισσότερα πουλιά, είναι απαραίτητο να μπορούν να κινούνται ελεύθερα και να μην παραμένουν εγκλωβισμένα σε κλουβί 24 ώρες την ημέρα. Ομοίως, ο επαρκής περιβαλλοντικός εμπλουτισμός για τα πουλιά είναι απαραίτητος.
Θεραπεία της κολοβακίλωσης των πτηνών
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λάβετε υπόψη κατά τη θεραπεία της κολοβακίλωσης στα πτηνά είναι εάν το E. coli δρα ως πρωτεύων ή δευτερογενής παράγοντας. Εάν προκαλεί δευτερογενή λοίμωξη, θα είναι απαραίτητο να θεραπεύουμε επίσης τον πρωτογενή παράγοντα, αφού μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να επιλύσουμε τη νόσο.
Η αιτιολογική θεραπεία της κολιβακίλωσης στα πτηνά απαιτεί αντιβιόγραμμα για να επιλεγεί ένα αντιβιοτικό αποτελεσματικό έναντι του στελέχους που προκαλεί τη λοίμωξη. Με αυτόν τον τρόπο, θα διασφαλίσουμε ότι ο αιτιολογικός παράγοντας είναι ευαίσθητος στο συνταγογραφούμενο αντιβιοτικό και θα αποφύγουμε την ανάπτυξη μικροβιακής αντοχής. Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά είναι: ενροφλοξασίνη, δοξυκυκλίνη και αμπικιλλίνη.
Επιπλέον, συνιστάται η υποστήριξη της αντιβιοτικής θεραπείας με σύμπλοκα βιταμινών, αμινοξέα και προβιοτικά, ώστε να αποκατασταθεί η εντερική χλωρίδα και να ευνοηθεί η ανάρρωση των πτηνών.
