Τα Δίπτερα (τάξη Δίπτερα) είναι μια ομάδα ιπτάμενων εντόμων που αποτελείται μεταξύ άλλων από μύγες, κουνούπια και αλογόμυγες. Τα μέλη αυτής της ομάδας χαρακτηρίζονται από ένα πολύ σύντομο κύκλο ζωής, γύρω στις 30 ημέρες, όπως εξηγείται σε αυτό το άρθρο: «Κύκλος ζωής των μυγών». Εστιάζοντας στις μύγες, υπάρχουν γνωστοί εκπρόσωποι όπως η μύγα φρούτων, η τυπική μύγα που εγκαθίσταται στα φρούτα και τα λαχανικά ή η οικιακή μύγα, που είναι η πιο κοινή στα σπίτια μας. Μερικοί τύποι μυγών τρέφονται με γύρη και νέκταρ, άλλοι με φρούτα και λουλούδια και άλλοι είναι αιματοφάγοι, δηλαδή καταναλώνουν αίμα ζώων.
Η ομάδα Δίπτερων είναι πολύ ποικιλόμορφη, καθώς έχει περισσότερα από 100.000 είδη κατανεμημένα σε όλο τον κόσμο που εκπληρώνουν διάφορους ευνοϊκούς οικολογικούς ρόλους όπως π.χ. επικονίαση ή συνεργασία με την αποσύνθεση της οργανικής ύλης, ενώ άλλα είδη έχουν υγειονομική σημασία ως φορείς ασθενειών. Ωστόσο, σε αυτό το άρθρο του site μας θα μιλήσουμε για τους πιο συνηθισμένους τύπους μυγών, πού ζουν και τις οικολογικές τους συνήθειες.
Μύγα κοπριάς (Scathophaga stercoraria)
Ανήκει στην οικογένεια Scathophagidae, είναι επίσης ευρέως γνωστή ως μύγα κίτρινης κοπριάς και κατανέμεται σε περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου, ιδιαίτερα τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, όπου είναι άφθονα σε περιοχές όπου υπάρχει μεγαλύτερη γεωργική δραστηριότητα.
Είναι μια μικρή μύγα που έχει μήκος περίπου 1 εκατοστό. Το αρσενικό είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από το θηλυκό και είναι επίσης σχεδόν χρυσοκίτρινο. Το όνομά του οφείλεται στο γεγονός ότι για να αναπαραχθεί και να γεννήσει τα αυγά του βρίσκεται μεταξύ άλλων στα κόπρανα μεγάλων θηλαστικών όπως αλόγων, αγελάδων, αγριογούρουνων ή ελαφιών. Έχει πολύ σημαντικό ρόλο στη φύση, αφού βοηθά στη φυσική αποσύνθεση των ζωικών απορριμμάτων.
Μύγα Τσέτσε Γλωσσίνα μόρσιτανς μόρσιτανς
Αυτό το είδος ανήκει στην οικογένεια Glossinidae, γι' αυτό και ανήκει στην ομάδα που είναι γνωστή ως μύγες τσετσε και κατοικεί σε πολύ ξηρές περιοχές της αφρικανικής σαβάνας, πιο συγκεκριμένα στην Υποσαχάρια Αφρική. Κατά την πιο υγρή περίοδο καταλαμβάνει τοποθεσίες στη σαβάνα, ωστόσο, την ξηρή περίοδο μετακινείται σε δασώδεις περιοχές, όπου υπάρχει σκιά και μεγαλύτερη υγρασία.
Είναι περίπου 1,5 εκατοστό μήκος και τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό είναι αποκλειστικά αιματοφάγο , δηλαδή τρέφονται με αίμα, άρα τους Τα στοματικά εξαρτήματα είναι εξειδικευμένα για αυτή τη δίαιτα και, ως εκ τούτου, είναι ένα είδος μύγας που δαγκώνει. Μπορούν να ζήσουν έως και 5 ή 6 μήνες στην περίπτωση των θηλυκών, ενώ τα αρσενικά ζουν μεταξύ 3 και 4 μηνών. Το αίμα λαμβάνεται τόσο από θηλαστικά όσο και από ερπετά, πτηνά και άλλα σπονδυλωτά. Αυτός ο τύπος μύγας είναι φορέας του Trypanosoma brucei, ενός παρασίτου που προκαλεί αφρικανική τρυπανοσωμίαση, ευρέως γνωστή ως ασθένεια του ύπνου.
Σταθερή μύγα (Stomoxys calcitrans)
Γνωστό επίσης ως μύγα δαγκώματος, αυτό το είδος απαντάται στην οικογένεια των Muscidae και, παρόλο που διανέμεται σχεδόν σε όλο τον κόσμο, η καταγωγή του είναι στην Ασία και την Ευρώπη. Η μύγα του στάβλου μοιάζει πολύ με την οικιακή μύγα, έχει μέγεθος γύρω στα 8 χιλιοστά και σχετίζεται επίσης με τη δραστηριότητα του ανθρώπου και των ζώων, αφού είναι πολύ διαδεδομένη σε στάβλους και μύγες, εξ ου και το όνομά της.
Είναι υγειονομικής σημασίας για τα βοοειδή και άλλα ζώα αγροκτήματος, καθώς τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό τρέφονται με το αίμα ανθρώπων και ζώων και μπορεί να είναι φορείς διαφόρων παρασίτων και βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένων των τρυπανοσωμάτων και των βακτήρια που προκαλούν άνθρακα (Bacillus anthracis), καθώς και άλλες ασθένειες όπως η βρουκέλλωση, η ασθένεια των αλόγων, η αναιμία, μεταξύ άλλων.
Αλογόμυγες (οικογένεια Tabanidae)
Οι αλογόμυγες είναι σαν τις μύγες αλλά μεγαλύτερες, γι' αυτό και συχνά θεωρούνται μεγάλοι τύποι μυγών. Αποτελούν μια ομάδα που αποτελείται από περισσότερα από 1 000 είδη του γένους Tabanus, εντός της οικογένειας Tabanidae. Είναι δίπτερα που μπορούν να έχουν μήκος περισσότερο από 2 εκατοστά και είναι γνωστά επειδή ορισμένα είδη, εκτός από μεγάλα, έχουν καφέ ή πορτοκαλί χρώματα.
Πρόκειται για είδη που δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας και, αν και μπορούν να δαγκώσουν τον άνθρωπο, είναι σύνηθες να τα βλέπουμε σε μέρη με βοοειδή και μπορεί να προκαλέσουν πολύ επώδυνα τσιμπήματα με σοβαρή απώλεια βάρους, καθώς τα θηλυκά είναι αιματοφάγοι, τρέφονται δηλαδή με αίμα, ενώ τα αρσενικά καταναλώνουν νέκταρ και γύρη. Ο πόνος του τσιμπήματος τους οφείλεται στο γεγονός ότι τα στοματικά τους μέρη είναι προσαρμοσμένα να κόβουν το δέρμα σαν ψαλίδι, οπότε λειτουργούν σαν μικρές λεπίδες. Στην εικόνα βλέπουμε την αλογόμυγα βοοειδών.
Ανακαλύψτε περισσότερα ζώα που τρέφονται με αίμα σε αυτό το άλλο άρθρο.
Αττική μύγα (Pollenia rudis)
Αυτό το είδος μύγας ανήκει στην οικογένεια Polleniidae και εξαπλώνεται στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη Έχει μήκος περίπου 1 cm και το όνομά του οφείλεται στο γεγονός ότι τους πιο κρύους μήνες, το φθινόπωρο και το χειμώνα, πέφτει σε χειμερία νάρκη σε μέρη όπως σοφίτες ή σοφίτες. Είναι πιο τεμπέλης και πιο αργός από άλλους τύπους μυγών και είναι σύνηθες να συγκεντρώνεται κοντά σε παράθυρα ή σε ζεστά μέρη, καθώς είναι πολύ ευαίσθητο στις αλλαγές πίεσης και θερμοκρασίας, επομένως αναζητά καταφύγιο σε χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ όταν κάνει ζέστη κι έχει ήλιο, πάει σε ανοιχτά και δασώδη μέρη.
Στο στάδιο της προνύμφης τρέφεται με γαιοσκώληκες, ενώ η ενήλικη μύγα σοφίτα είναι φυτοφάγο και καταναλώνει τα πάντα, από χυμό μέχρι λουλούδια ή φρούτα.
Μοσκαρδόνες ή μύγες (οικογένεια Calliphoridae)
Μέσα στα είδη των μυγών συναντάμε και φυσητήρες, φυσητήρες, φυσητήρες ή φυσαλίδες, αφού ονομάζονται με πολλούς τρόπους. Είναι μια ομάδα περισσότερων από 1 000 ειδών μυγών της οικογένειας Calliphoridae και είναι κοσμοπολίτικες, δηλαδή διανέμονται σχεδόν παντού στον κόσμο, ιδιαίτερα σε τροπικές και εύκρατες ζώνες Έχουν μήκος περίπου 12 ή 13 mm και είναι γνωστά για τα λαμπερά τους χρώματα που κυμαίνονται από μεταλλικό μπλε έως πράσινο.
Συσχετίζονται με ουσίες που προκαλούν σήψη και αποσύνθεση, γι' αυτό πολλά είδη χρησιμοποιούνται στην ιατροδικαστική, αφού τα στάδια ανάπτυξής τους χρησιμεύουν για τον προσδιορισμό του χρόνου θανάτου. Λόγω αυτών των συνηθειών, είναι νεκροφάγοι, δηλαδή τρέφονται με ιστούς που αποσυντίθενται, και μερικοί μάλιστα γίνονται σημαντικοί επικονιαστές φυτικών ειδών που τα προσελκύουν με έντονες μυρωδιές.
Στην εικόνα βλέπουμε την πράσινη μύγα Lucilia caesar.
Housefly (Musca domestica)
Χωρίς αμφιβολία, από τα είδη μυγών που υπάρχουν, το πιο γνωστό είναι αυτό. Αυτό το είδος ανήκει στην οικογένεια Muscidae και είναι μια από τις πιο κοινές μύγες που μπορούμε να βρούμε στα σπίτια σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο. Έχει μήκος από 5 έως 8 χιλιοστά και είναι σύνηθες να το βλέπουμε στο φαγητό κατά τη διάρκεια της ημέρας, που είναι όταν είναι πιο δραστήριο, ενώ το βράδυ ξεκουράζεται κοντά στο φαγητό.
Μπορούν να γίνουν μεταδοτές ασθενειών στον άνθρωπο, αφού όταν προσγειώνονται στα τρόφιμα μπορούν να εναποθέσουν τα μολυσμένα κόπρανα τους. Μπορεί να λειτουργήσει ως φορέας για παράσιτα, βακτήρια που προκαλούν ασθένειες όπως σαλμονέλωση, άνθρακας ή χολέρα, μεταξύ άλλων, και θεωρείται μεγαλύτερο παράσιτο από τα κουνούπια.
Αν αυτά τα έντομα συνήθως ενοχλούν εσάς ή τα ζώα σας και φοβάστε ότι μπορεί να μεταδώσουν κάποια ασθένεια, ανακαλύψτε Πώς να διώξετε τις μύγες χωρίς να τις βλάψετε.
Μύγες στραγγίσματος (οικογένεια Psychodidae)
Γνωστές και ως μύγες υγρασίας ή σκώροι, είναι ένας άλλος τύπος μύγας που αποτελείται από διάφορα είδη που κατοικούν σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. εκτός από πολύ ψυχρές περιοχές. Πρόκειται για μικρού μεγέθους είδη που δεν ξεπερνούν το 1 cm. Το σώμα του είναι πεπλατυσμένο και καλυμμένο με λάχνες, εξ ου και η ονομασία «σκόρος». Είναι πολύ συνηθισμένο σε χώρους όπως μπάνια, αποχετεύσεις, υπονόμους και κανάλια αποχέτευσης, πάντα με πολλή υγρασία, όπου αναζητά την τροφή του από οργανικά υπολείμματα. Είναι σχεδόν πάντα σκαρφαλωμένο, αφού είναι αρκετά παθητικό και η πτήση του αργή.
Αυτές οι μικρές μύγες δεν αποτελούν κίνδυνο για τον άνθρωπο, αν και άλλα μέλη της οικογένειας Psychodidae μπορεί να είναι φορείς ασθενειών, όπως συμβαίνει με τα μέλη της υποοικογένειας Phlebotominae, που μεταδίδει τη λεϊσμανίαση.
Μύγα φρούτων ή ξυδιού (Drosophila melanogaster)
Μέλος της οικογένειας Drosophilidae, η μύγα είναι επίσης ένα από τα πιο γνωστά είδη στον κόσμο. Το όνομά του οφείλεται στο γεγονός ότι τρέφεται και αναπαράγεται σε καρπούς που ζυμώνουν. Είναι είδος μήκους που δεν ξεπερνά τα 3 χιλιοστά, με χαρακτηριστικά κόκκινα μάτια και κιτρινωπό σώμα με τμήμα της κοιλιάς με σκούρο χρώμα. Λόγω του σύντομου κύκλου ζωής και των γενετικών χαρακτηριστικών, αυτός ο τύπος μύγας χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια στην επιστημονική έρευνα, ειδικά σε τομείς όπως η αναπτυξιακή βιολογία και η γενετική. Για το λόγο αυτό, θεωρείται πρότυπος οργανισμός, δηλαδή χρησιμοποιείται για τη μελέτη και κατανόηση πολλών απλών διαδικασιών ανάπτυξης σε άλλους διαφορετικούς οργανισμούς.
Flesh fly (Sarcophaga carnaria)
Αυτό το είδος ανήκει στην οικογένεια των Sarcophagidae και εξαπλώνεται στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, αν και η παρουσία του σε άλλες ζώνες. Είναι πολύ μεγαλύτερο από άλλα είδη μυγών, καθώς μπορεί να έχει μήκος έως και 1,5 εκατοστό, ενώ είναι εντυπωσιακό για το χρώμα του σώματός του, που είναι μεταλλικό γκρι. Το όνομά της οφείλεται στις διατροφικές της συνήθειες, αφού η μύγα αυτή κατακάθεται σε κρέας σε αποσύνθεση, όπου αναπαράγεται και αναπτύσσονται οι προνύμφες, με συχνότητα το καλοκαίρι.
Το πέταγμα του είναι γρήγορο και με πολύ δυνατό βουητό και θεωρείται πολύ σημαντικός φορέας κάποιων ασθενειών και βακτηρίων, γιατί, γενικά, είναι από τους πρώτους που πλησιάζουν όταν υπάρχει σάπιο κρέας και/ή περιττώματα. Είναι πολύ συχνό σε χώρους όπως σφαγεία, σκουπιδότοπους και οπουδήποτε συσσωρεύεται οργανική ύλη σε αποσύνθεση.
Άλλοι τύποι μυγών
Αν και τα παραπάνω είναι τα πιο κοινά ή δημοφιλή είδη μυγών, δεν είναι τα μόνα, αφού πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτή η ομάδα αποτελείται από χιλιάδες είδη. Ακολουθούν μερικοί ακόμη τύποι μυγών:
- Ξυλομύγα (Pantophthalmus spp.)
- Μύγα της Μεσογείου (Ceratitis capitata)
- Μύγα μικρόσωμο (Fannia canicularis)
- Αμμόμυγα (Phlebotomus spp.)
- Κερατόμυγα (Haematobia irritans)
- Μύγα με drone (Eristalis tenax)
- Μύγα γερανού (Tipula paludosa)
- Μύγα λουλουδιών (Syrphus ribesi i)
- Μύγα τίγρης (Eristalinus taeniops)
- Ιπτάμενη μύγα (Volucella pellucens)
- Μύγα με χοντρά πόδια (Syritta pipiens)
- Κίτρινη μύγα (Laphria flava)
- Κίτρινη μύγα μέλισσας (Bombylius major)
- Μύγα στιλέτο (Neoitamus cyanurus)
- Hoverfly (Merodon equestris)
