Η γκρίζα αλεπού (Lycalopex griseus ή Pseudalopex griseus), επίσης γνωστή ως τσίλι, αλεπού Πάμπα ή γκρίζα αλεπού Παταγονίας, είναι ένας τύπος αλεπού που κατάγεται από τη Νότια Αμερική, της οποίας ο πληθυσμός συγκεντρώνεται κυρίως σε περιοχές κοντά στα βουνά των Άνδεων. Αυτά τα κυνοειδή ξεχωρίζουν για το μεγάλο τους μέγεθος σε σχέση με άλλα είδη αλεπούδων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι παραδοσιακά στον Παλαιό Κόσμο, και ένα κυρίως γκριζωπό τρίχωμα που δίνει την αφορμή για το πιο δημοφιλές όνομά τους.
Προέλευση της γκρίζας αλεπούς
Η γκρίζα αλεπού είναι εγγενής στη νότια περιοχή της Νότιας Αμερικής, που διανέμεται και από τις δύο πλευρές των βουνών των Άνδεων, μεταξύ της Αργεντινής και της Χιλή, στην κεντρική περιοχή του νότιου κώνου της Νότιας Αμερικής, μεταξύ Βολιβίας και Ουρουγουάης. Είναι επίσης δυνατό να βρεθούν μερικά δείγματα που ζουν στο Περού, αλλά πολύ πιο σπάνια. Στην Αργεντινή, αυτό το είδος έχει πολύ ευρεία εξάπλωση, συγκεντρώνεται κυρίως στις ημίξηρες ζώνες του κέντρου της χώρας, που περιλαμβάνει τοπεριοχές Πάμπας και Παταγονίας Αλλά ο πληθυσμός της ζει επίσης στην Αργεντινή Νότια Παταγονία, που εκτείνεται στην επαρχία της Γης του Πυρός, από το Ρίο Γκράντε έως τις ακτές του Ατλαντικού.
Στη χιλιανή πλευρά των Άνδεων, αυτά τα κυνοειδή είναι πιο γνωστά ως τσίλιες και ζουν κυρίως σε αγροτικές περιοχές στο κέντρο και στο νότο της χώρας, από την ακτή του Ειρηνικού μέχρι την Κορδιλιέρα. Οι γκρίζες αλεπούδες ήταν τόσο αντιπροσωπευτικές και κοινές σε αυτές τις περιοχές που έδωσαν το όνομά της στην πόλη Chillán. Στη Χιλή, οι γκρίζες αλεπούδες έχουν προσαρμοστεί καλύτερα από ό,τι σε άλλα μέρη για να ζουν κοντά σε αστικές περιοχές, αλλά το κυνήγι εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική απειλή για την επιβίωσή τους σε αυτή τη χώρα των Άνδεων.
Η γκρίζα αλεπού περιγράφεται για πρώτη φορά το 1857 χάρη στις έρευνες του Άγγλου φυσιοδίφη, ζωολόγου και βοτανολόγου John Edward Gray. Επειδή αυτά τα κυνοειδή ήταν παρόμοια με τις « πραγματικές αλεπούδες» του Παλαιού Κόσμου, ειδικά την κόκκινη αλεπού, ο Γκρέι τα καταγράφει αρχικά ως Vulpes griseus. Αρκετά χρόνια αργότερα, η γκρίζα αλεπού μεταφέρεται στο γένος Lycalopex, στο οποίο ανήκουν και άλλα είδη αλεπούδων της Νότιας Αμερικής, όπως η αλεπού του Δαρβίνου, η κόκκινη αλεπού και η αλεπού Πάμπα. Αλλά είναι επίσης δυνατό να βρεθεί το συνώνυμο Pseudalopex griseus για να αναφέρεται σε αυτό το είδος.
Πόψη του τσιλά
Αν και θεωρείται μικρός κυνόδοντας, η γκρίζα αλεπού έχει αξιοσημείωτο μέγεθος σε σχέση με τις άλλες αλεπούδες. Το σώμα του συνήθως έχει μήκος μεταξύ 70 και 100 cm σε συνολικό μήκος στην ενήλικη ζωή, συμπεριλαμβανομένης της ουράς του, που μπορεί να έχει μήκος έως και 30 cm. Το μέσο σωματικό τους βάρος εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 2,5 και 4,5 κιλά, με τα θηλυκά να είναι ελαφρώς μικρότερα και πιο αδύνατα από τα αρσενικά.
Το όνομά του, όπως μπορούμε να μαντέψουμε, αναφέρεται στο χρώμα του τριχώματος του, το οποίο είναι συνήθως γκριζωπό στην πλάτη και την πλάτη του Αλλά μερικά Διακρίνονται κιτρινωπές περιοχές στο κεφάλι και τα πόδια του, μαύρες κηλίδες στο πηγούνι και στην άκρη της ουράς του και μερικές μαύρες λωρίδες στους μηρούς και στο πίσω μέρος της ουράς του. Επιπλέον, η κοιλιά τους έχει συνήθως ένα υπόλευκο χρώμα και κοκκινωπές αντανακλάσεις μπορεί να εμφανιστούν κοντά στα αυτιά τους.
Συμπληρώνοντας τα εξαιρετικά φυσικά χαρακτηριστικά των γκρίζων αλεπούδων, πρέπει να αναφέρουμε το μυτερό ρύγχος, τα μεγάλα και τριγωνικά αυτιά με ελαφρώς στρογγυλεμένες άκρες και τη μακριά ουρά που συμβάλλει στην ισορροπία της και την βοηθά να κινείται όταν θέλει να σκαρφαλώσει στα δέντρα του φυσικού της οικοτόπου.
Συμπεριφορά Grey Fox
Χωρίς αμφιβολία, το πιο αξιοσημείωτο και περίεργο χαρακτηριστικό της συμπεριφοράς της γκρίζας αλεπούς είναι η εκπληκτική ικανότητά της να σκαρφαλώνει μέσα από δέντρα και άλλες επιφάνειες. Στην πραγματικότητα, αυτό είναι το μόνο είδος αλεπούς στο οποίο έχει παρατηρηθεί αυτή η συμπεριφορά, γεγονός που σαφώς τη βοηθά να ξεφύγει από πιθανούς θηρευτές και να έχει προνομιακή άποψη για τον βιότοπό της, συνεργαζόμενη και για καλύτερο κυνήγι. Μια άλλη χαρακτηριστική κυνηγετική συνήθεια των γκρίζων αλεπούδων είναι ότι συχνά εκμεταλλεύονται την καλή τους απόδοση στο νερό για να πνίξουν το θήραμά τους, εμποδίζοντάς το να διαφύγει. Στην πραγματικότητα, αυτοί οι σκύλοι είναι πολύ καλοί κολυμβητές και μπορούν ακόμη και να χρησιμοποιήσουν το νερό για να δροσιστούν τις πιο ζεστές μέρες.
Μιλώντας για κυνήγι, η γκρίζα αλεπού είναι ένα παμφάγο ζώο που διατηρεί μια πολύ ποικίλη διατροφή στον βιότοπό της. Εκτός από το να κυνηγούν τα δικά τους θηράματα, τα οποία είναι κυρίως θηλαστικά και πτηνά μικρού και μεσαίου μεγέθους, αυτά τα κυνοειδή μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τα πτώματα που άφησαν άλλα αρπακτικά, και συνήθως καταναλώνετε φρούτα για να συμπληρώσετε τη διατροφή σας.
Αν είναι σε μια εποχή ή περιοχή όπου η τροφή είναι σπάνια, η γκρίζα αλεπού μπορεί επίσης να συμπεριφερθεί ως ευκαιριακό σαρκοφάγο, αιχμαλωτίζοντας τα αυγά άλλων ζώων και επίσης κυνηγώντας ερπετά και αρθρόποδα. Και όταν προσαρμόζονται στο να ζουν κοντά σε πόλεις και κωμοπόλεις, μπορούν να επιτεθούν σε πουλερικά ή εκμεταλλευτούν τα απόβλητα της ανθρώπινης τροφής.
Αναπαραγωγή Grey Fox
Η περίοδος αναπαραγωγής για τις γκρίζες αλεπούδες συμβαίνει συνήθως μεταξύ των μηνών Αύγουστο και Οκτωβρίου, ξεκινώντας στα τέλη του χειμώνα στο νότιο ημισφαίριο. Αλλά η περίοδος ζευγαρώματος μπορεί να ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με τον βιότοπο στον οποίο ζουν τα άτομα. Αυτά τα κυνοειδή είναι μονογαμικά και πιστά στον σύντροφό τους, συναντώντας πάντα τον ίδιο σε κάθε αναπαραγωγική περίοδο, μέχρι να πεθάνει ο ένας από τους δύο. Ομοίως, συνήθως περνούν πολύ χρόνο χωρίς ζευγάρωμα μέχρι να νιώσουν έτοιμοι να επιλέξουν έναν νέο σύντροφο.
Όπως όλα τα κυνοειδή, έτσι και οι γκρίζες αλεπούδες είναι ζωοτόκα ζώα, δηλαδή η γονιμοποίηση και η ανάπτυξη των μικρών γίνονται μέσα στη μήτρα. Τα θηλυκά υποβάλλονται σε περίοδο κύησης 52 έως 60 ημερών, μετά την οποία γεννούν συνήθως γέννες από 4 έως 7 κουτάβια, τα οποία θα θηλάζονται μέχρι να ολοκληρώσουν 4 ή 5 μήνες ζωής. Λίγες μέρες πριν γεννήσει, το θηλυκό θα αναζητήσει ή θα κατασκευάσει, με τη βοήθεια του αρσενικού, ένα είδος σπηλιάς ή λαγούμι, στο οποίο μπορεί να προστατευτεί για να γεννήσει και να φροντίσει τα μικρά της.
Το αρσενικό συμμετέχει κατά τη διάρκεια του θηλασμού και της εκτροφής των μωρών, φέρνοντας τροφή στο λαγούμι, ώστε το θηλυκό να παραμείνει δυνατό και υγιές για να ταΐσει τα μικρά και βοηθώντας στην προστασία του καταφυγίου. Τα κουτάβια αρχίζουν να εγκαταλείπουν το λαγούμι και να εξερευνούν το εξωτερικό περιβάλλον λίγο μετά τον πρώτο μήνα της ζωής τους. Αλλά θα παραμείνουν με τις μητέρες τους μέχρι να γίνουν περίπου 6 ή 7 μηνών, και θα φτάσουν σε σεξουαλική ωριμότητα μόνο μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους.
Κατάσταση διατήρησης της γκρίζας αλεπούς
Παρόλο που θεωρείται είδος "λιγότερο ανησυχητικό" σύμφωνα με την Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της IUCN (Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης), ο πληθυσμός της γκρίζας αλεπούς μειώνεται με ανησυχητικό ρυθμό στις περιοχές Pampas και Patagonian της Αργεντινής και της Χιλής.
Το
κυνήγι συνεχίζει να αποτελεί μία από τις κύριες απειλές για την επιβίωση της γκρίζας αλεπούς, καθώς και την ανθρώπινη παρέμβαση στα οικοσυστήματα. Με την πρόοδο του ανθρώπου στον βιότοπό του και την προσαρμογή της γκρίζας αλεπούς στα περίχωρα αστικών περιοχών, το κυνήγι έχει ενταθεί κυρίως επειδή οι μικροπαραγωγοί προσπαθούν να προστατεύσουν τα πουλερικά και τα πρόβατά τους. Επιπλέον, οι γκρίζες αλεπούδες κυνηγούνται εδώ και αρκετά χρόνια για την εμπορία της γούνας τους, η οποία έχει υψηλή αγοραία αξία για την κατασκευή παλτών και άλλων ενδυμάτων. Το «αθλητικό κυνήγι» είναι μια άλλη σκληρή και περιττή πρακτική που θέτει σε κίνδυνο τη διατήρηση αυτού και πολλών άλλων ειδών της Νότιας Αμερικής.
Ευτυχώς, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της γκρίζας αλεπούς στη Χιλή και κυρίως στην Αργεντινή βρίσκεται ήδη στα Εθνικά Πάρκα και σε άλλες προστατευόμενες περιοχές, όπου το κυνήγι απαγορεύεται και ο πληθυσμός του δεν παρεμβαίνει στις οικονομικές και βιοποριστικές δραστηριότητες του ντόπιου πληθυσμού.
